สำหรับตลาดทุนบ้านเรา ผู้ที่มีบทบาท มากที่สุดสำหรับ การคุ้มครองสิทธิให้กับนักลงทุน นั้นคงจะเป็นใครไม่ได้นอกจาก ก.ล.ต. แต่จะมีใครเพียงกี่คนที่รู้ว่าบทบาทหน้าที่ของก.ล.ต. ทำอะไร บ้าง
เพราะก.ล.ต. เปรียบ เสมือนผู้รักษาผลประโยชน์ให้นักลงทุน และผู้ที่เกี่ยวข้องกับธุรกรรมทั้งหมด ไม่ว่าผู้ออกหลักทรัพย์ ที่ปรีกษา ตัวแทนนายหน้า นักลงทุน ต่างจะต้องถูกควมคุม ด้วยกฎหมายพระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ ดังนั้น การรู้ถึงบทบาทหน้าที่ของก.ล.ต. ก็หมายถึง สิทธิที่นักลงทุนควรจะได้รับความคุ้มครองจากก.ล.ต. มีอะไรบ้าง ผมจึงหวังว่านักลงทุนจะได้รู้จัก ก.ล.ต. มากขึ้นจากบทความด้านล่างนี้ครับ
|
สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (สำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต.) ได้ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2535 มีฐานะเป็นนิติบุคคลที่จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ. 2535 โดยทำหน้าที่หลักในการกำกับดูแลตลาดทุนไทย ทั้งนี้ สำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. ได้กำหนดภารกิจหลักขององค์กรไว้ดังนี้ |
|
กำกับและพัฒนาตลาดทุนของประเทศให้มีประสิทธิภาพ ยุติธรรม โปร่งใส และน่าเชื่อถือ
|
|
ภายใต้แผนกลยุทธ์ปี 2548 2550 ได้กำหนดทิศทางการดำเนินงานของสำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต.โดยมุ่งเน้น 4 ด้านหลัก คือ
|
|
|
- อำนวยความสะดวกแก่ผู้ระดมทุนให้มีความสะดวกเข้าถึงตลาดทุนได้สะดวก และมีรูปแบบที่หลากหลาย
- พัฒนาระบบและกลไกในตลาดทุนให้น่าเชื่อถือ
- พัฒนาโครงสร้างตลาดทุนให้สมบูรณ์
- พัฒนาองค์กรให้มีความยุติธรรม โปร่งใส และทันสมัย
|
|
ความเป็นมา
แม้ว่าตลาดทุนมีบทบาทในระบบการเงินของประเทศโดยเป็นแหล่งระดมเงินทุนที่มีต้นทุนต่ำแก่ภาคธุรกิจมานานแล้ว แต่ในอดีตการพัฒนาตลาดทุนได้มุ่งเน้นพัฒนาตลาดรอง ซึ่งเป็นตลาดซื้อขายหลักทรัพย์เป็นหลัก ขาดการพัฒนาตลาดแรกซึ่งเป็นตลาดสำหรับหลักทรัพย์ออกใหม่เสนอขายต่อประชาชน ทำให้ตราสารทางการเงินซึ่งเป็นเครื่องมือระดมทุนในตลาดแรกไม่ได้มีการพัฒนาเท่าที่ควร ประกอบกับการกำกับดูแลตลาดทุนในขณะนั้นอยู่ภายใต้หลายหน่วยงาน ได้แก่ กระทรวงการคลัง กระทรวงพาณิชย์ และธนาคารแห่งประเทศไทย ทำให้การดำเนินงานซ้ำซ้อน ขาดความมีเอกภาพและการพัฒนาไม่ต่อเนื่อง ในขณะที่บทบาทของตลาดทุนได้เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
ดังนั้น เพื่อส่งเสริมตลาดทุนให้เติบโตและมีการพัฒนาไปในทิศทางที่เอื้อประโยชน์ต่อการระดมทุนและการลงทุน ทั้งตลาดแรกและตลาดรอง รวมถึงระบบเศรษฐกิจของประเทศโดยรวม โดยให้ธุรกรรมในตลาดทุนมีกฎหมายแม่บทรองรับ เอื้ออำนวยต่อการออกตราสารทางการเงินประเภทใหม่ ๆ และมีบทบัญญัติที่ป้องกันการเอารัดเอาเปรียบที่ชัดเจน จึงได้มีการตราพระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ. 2535 (พ.ร.บ. หลักทรัพย์ฯ) โดยมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 16 พฤษภาคม 2535 และมีการจัดตั้งสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (สำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต.) ขึ้นเป็นองค์กรอิสระทำหน้าที่กำกับดูแลและพัฒนาตลาดทุนโดยมี คณะกรรมการ ก.ล.ต. เป็นผู้กำหนดนโยบายการดำเนินงาน
ทั้งนี้ เมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2546 ได้มีการออกพระราชบัญญัติสัญญาซื้อขายล่วงหน้า พ.ศ. 2546 เพื่อสร้างความชัดเจนทางกฎหมายเกี่ยวกับการบังคับตามสัญญาซื้อขายล่วงหน้า ตลาดสัญญาซื้อขายล่วงหน้าและตัวกลางที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งกำหนดให้คณะกรรมการ ก.ล.ต. เป็นผู้กำกับดูแลนโยบายและป้องกันมิให้เกิดผลกระทบต่อตลาดทุนโดยรวม โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 6 มกราคม 2547 เป็นต้นไป |
ภารกิจหลัก
สำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. มีฐานะเป็นองค์กรของรัฐองค์กรหนึ่งซึ่งมีรายได้เป็นของตนเอง โดยส่วนหนึ่งมาจากค่าธรรมเนียมการพิจารณาคำขออนุญาตออกและเสนอขายหลักทรัพย์ต่อประชาชน ค่าธรรมเนียมการออกใบอนุญาตประกอบธุรกิจหลักทรัพย์ประเภทต่างๆ เงินอุดหนุนรายปีจากตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และอีกส่วนหนึ่งได้มาในรูปดอกผลจากทุนประเดิมของสำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต.
สำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. มีเลขาธิการเป็นผู้บังคับบัญชาสูงสุด รับผิดชอบในการดำเนินกิจการทั้งปวงของสำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. โดยสำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. จะดำเนินงานตามนโยบายที่คณะกรรมการ ก.ล.ต. กำหนดภายใต้ภารกิจ "กำกับและพัฒนาตลาดทุนของประเทศให้มีประสิทธิภาพ ยุติธรรม โปร่งใส และน่าเชื่อถือ"
ในการดำเนินงานตามภารกิจดังกล่าว สำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. ได้กำหนดวัตถุประสงค์หลักในการดำเนินงานไว้ 4 ประการ คือ
1. พัฒนาตลาดทุนให้เป็นทางเลือกที่มีความสำคัญสำหรับผู้ระดมทุนและผู้ลงทุน
2. เสริมสร้างระบบและกลไกเพื่อช่วยให้ผู้ลงทุนได้รับความคุ้มครองและสามารถปกป้องตนเองได้
3. ดูแลรักษาให้ผู้ที่เกี่ยวข้องมีความมั่นใจ เชื่อถือในกลไกการทำงานของตัวกลาง และองค์กรต่าง ๆ ในตลาดทุน
4. ดำรงความเป็นองค์กรที่ซื่อตรง โปร่งใส เข้าใจธุรกิจ เท่าทันเหตุการณ์ และเป็นผู้รักษากฎหมายที่เข้มงวด และเป็นธรรม
ในการออกกฎเกณฑ์และกำหนดแนวทางการดำเนินงานเพื่อกำกับดูแลผู้ที่เกี่ยวข้องในตลาดทุน สำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. ได้ยึดหลักการที่เน้นการส่งเสริมความคิดริเริ่มสร้างสรรค์และการแข่งขันของภาคเอกชนโดยคำนึงถึงผลกระทบที่จะเกิดขึ้นทั้งแก่ภาคเอกชนและระบบตลาดทุนโดยรวม การประเมินถึงต้นทุนและผลประโยชน์ที่จะได้รับจากการกำกับดูแลก่อนที่จะนำเกณฑ์ออกใช้บังคับ การส่งเสริมให้ผู้บริหารของบริษัทมีความรับผิดชอบ และการส่งเสริมให้ผู้ลงทุนมีส่วนสำคัญในการปกป้องสิทธิและรับผิดชอบในการตัดสินใจของตนเอง ซึ่งตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา ก่อนที่จะมีการออกหรือปรับปรุงกฎเกณฑ์ที่จะนำออกใช้บังคับ สำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. ได้เปิดรับฟังความคิดเห็นจากผู้ที่เกี่ยวข้องอยู่เสมอ เพื่อสร้างความเข้าใจที่ตรงกัน และเพื่อแก้ไขอุปสรรคในเชิงปฏิบัติต่าง ๆ อันจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาตลาดทุนร่วมกัน
พระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ. 2535
เกี่ยวกับพระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ.2535 (มาตรา 1 - มาตรา 7)
หมวด 1 การกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์
ส่วนที่ 1 คณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (มาตรา 8 - มาตรา 16)
ส่วนที่ 2 สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (มาตรา 17 - มาตรา 31)
หมวด 2 การออกหลักทรัพย์ของบริษัท
ส่วนที่ 1 การอนุญาตให้เสนอขายหลักทรัพย์ที่ออกใหม่ (มาตรา 32 - มาตรา 38)
ส่วนที่ 2 หุ้นกู้ (มาตรา 39 - มาตรา 40)
ส่วนที่ 3 การออกหุ้นกู้มีประกัน (มาตรา 41 - มาตรา 49)
ส่วนที่ 4 การจัดทำทะเบียนและการโอน (มาตรา 50 - มาตรา 55)
ส่วนที่ 5 การเปิดเผยข้อมูลและผู้สอบบัญชี (มาตรา 56 - มาตรา 62)
หมวด 3 การเสนอขายหลักทรัพย์ต่อประชาชน (มาตรา 63 - มาตรา 89)
หมวด 4 ธุรกิจหลักทรัพย์
ส่วนที่ 1 การจัดตั้งและการออกใบอนุญาต (มาตรา 90 - มาตรา 93)
ส่วนที่ 2 การกำกับและควบคุม (มาตรา 94 - มาตรา 111)
ส่วนที่ 3 การเป็นนายหน้าซื้อขายหลักทรัพย์ (มาตรา 112 - มาตรา 113)
ส่วนที่ 4 การค้าหลักทรัพย์ (มาตรา 114)
ส่วนที่ 5 การเป็นที่ปรึกษาการลงทุน (มาตรา 115)
ส่วนที่ 6 การจัดจำหน่ายหลักทรัพย์ (มาตรา 116)
ส่วนที่ 7 การจัดการกองทุนรวม (มาตรา 117 - มาตรา 132)
ส่วนที่ 8 การจัดการกองทุนส่วนบุคคล (มาตรา 133 - มาตรา 140)
ส่วนที่ 9 การเพิกถอนใบอนุญาตและการเลิกบริษัท (มาตรา 141 - มาตรา 152)
หมวด 5 ตลาดหลักทรัพย์
ส่วนที่ 1 การจัดตั้ง (มาตรา 153 - มาตรา 158)
ส่วนที่ 2 คณะกรรมการตลาดหลักทรัพย์ (มาตรา 159 - มาตรา 177)
ส่วนที่ 3 การดำเนินงาน (มาตรา 178 - มาตรา 188)
ส่วนที่ 4 หลักทรัพย์จดทะเบียน (มาตรา 189 - มาตรา 200)
ส่วนที่ 5 การชี้ขาดข้อพิพาทเกี่ยวกับการซื้อขายหลักทรัพย์ (มาตรา 201 - มาตรา 203)
หมวด 6 ศูนย์ซื้อขายหลักทรัพย์และศูนย์ซื้อขายหลักทรัพย์ล่วงหน้า
ส่วนที่ 1 ศูนย์ซื้อขายหลักทรัพย์ (มาตรา 204 - มาตรา 217)
ส่วนที่ 2 ศูนย์ซื้อขายหลักทรัพย์ล่วงหน้า (มาตรา 218)
หมวด 7 องค์กรที่เกี่ยวเนื่องกับธุรกิจหลักทรัพย์
ส่วนที่ 1 สำนักหักบัญชี ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ และนายทะเบียนหลักทรัพย์ (มาตรา 219 - มาตรา 229)
ส่วนที่ 2 สมาคมที่เกี่ยวเนื่องกับธุรกิจหลักทรัพย์ (มาตรา 230 - มาตรา 237)
หมวด 8 การกระทำอันไม่เป็นธรรมเกี่ยวกับการซื้อขายหลักทรัพย์ และการเข้าถือหลักทรัพย์เพื่อครอบงำกิจการ
ส่วนที่ 1 การป้องกันการกระทำอันไม่เป็นธรรมเกี่ยวกับการซื้อขายหลักทรัพย์ (มาตรา 238 - มาตรา 244)
ส่วนที่ 2 การเข้าถือหลักทรัพย์เพื่อครอบงำกิจการ (มาตรา 245 - มาตรา 259)
หมวด 9 คณะกรรมการวินิจฉัยอุทธรณ์ (มาตรา 260 - มาตรา 261)
หมวด 10 การกำกับและควบคุม (มาตรา 262 - มาตรา 263)
หมวด 11 พนักงานเจ้าหน้าที่ (มาตรา 264 - มาตรา 267)
หมวด 12 บทกำหนดโทษ (มาตรา 268 - มาตรา 317)
หมวด 13 บทเฉพาะกาล (มาตรา 318 - มาตรา 344)
บทส่งท้าย
คณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์
มีหน้าที่กำกับดูแลและพัฒนาตลาดทุนของประเทศ โดยเป็นผู้กำหนดนโยบายและกฎเกณฑ์ต่าง ๆ ภายใต้ขอบเขตอำนาจหน้าที่ที่กำหนดใน พ.ร.บ. หลักทรัพย์ฯ และ พ.ร.บ.สัญญาซื้อขายล่วงหน้าฯ คณะกรรมการ ก.ล.ต. ประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิทั้งที่เป็นตัวแทนจากภาครัฐและเอกชนดังนี้
1. รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง เป็นประธาน
2. ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย
3. ปลัดกระทรวงการคลัง
4. ปลัดกระทรวงพาณิชย์
5. ผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งคณะรัฐมนตรีแต่งตั้งโดยคำแนะนำของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง จำนวนไม่น้อยกว่า 4 คน แต่ไม่เกิน 6 คน โดยในจำนวนนี้อย่างน้อยต้องเป็นผู้ทรงคุณวุฒิด้านกฎหมาย การบัญชี และการเงินด้านละ 1 คน
6. เลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. เป็นกรรมการและเลขานุการ
ปัจจุบันคณะกรรมการ ก.ล.ต. ประกอบด้วย 10 คนดังนี้
รายชื่อคณะกรรมการ ก.ล.ต.
(ข้อมูล ณ วันที่ 7 มีนาคม 2550)
ที่มา เวปไซด์ ก.ล.ต. http://www.sec.or.th/th/misc/sec/aboutsec/intro.shtml
