"อีคาวโนมิคส์"
เว็บไซต์มติชน         โดย เกษียร เตชะพีระ

          จู่ๆ จะด้วยความเครียดหรืออย่างไรไม่ทราบ ครูพักลักจำทางเศรษฐศาสตร์ของผมท่านหนึ่งซึ่งกำลังถูกเรียกตัวไปรับใช้ชาติได้ส่ง "เศรษฐศาสตร์ประสาวัว" (ECOWNOMICS?) ว่าด้วยโมเดลของระบบเศรษฐกิจต่างๆ มาให้ พร้อมคำเกริ่นนำว่าอ่านแล้วยิ้มไม่หุบเอาเลยทีเดียวผมลองอ่านดูก็อดยิ้มไม่ได้เช่นกัน จึงขออนุญาตขโมย "เศรษฐศาสตร์ประสาวัว" มาแปลต่อสู่ท่านผู้อ่านเพื่อเชิญยิ้มกันทั่วหน้าดังนี้

          (อนึ่ง กำลังจะส่งต้นฉบับผมก็พบว่า "วีรกร ตรีเศศ" เจ้าของคอลัมน์ "อาหารสมอง" ในมติชนสุดสัปดาห์ก็หยิบเอา "เศรษฐศาสตร์ประสาวัว" เรื่องเดียวกันนี้ไปถ่ายทอดลงในฉบับล่าสุดโดยบังเอิญ

          ("เข้าใจระบบเศรษฐกิจจากวัว," มติชนสุดสัปดาห์, 27:1382 (9-15 ก.พ.2550), 20-21) ก่อนที่ท่านจำเป็นต้องหยุดคอลัมน์เพราะถูกเรียกตัวไปรับใช้ชาติอีกคนเช่นกันนาน 9 เดือน เนื่องจากผมจวนตัว เปลี่ยนเรื่องเขียนไม่ทันและดูแล้วสำนวนแปลก็ผิดแผกแตกต่างจากท่านอยู่บ้าง จึงตัดสินใจส่งต้นฉบับเรื่องนี้ตามเดิม ต้องขออภัย "วีรกร ตรีเศศ" และท่านผู้อ่านไว้ ณ ที่นี้)

          โมเดลเศรษฐกิจต่างๆ อธิบายประสาวัว

          สังคมนิยม : คุณมีวัว 2 ตัวแล้วยกให้เพื่อนบ้านไปตัวหนึ่ง

          ลัทธิคอมมิวนิสต์ : คุณมีวัว 2 ตัว รัฐริบไปทั้งคู่แล้วให้นมวัวคุณนิดหน่อย

          ลัทธิฟาสซิสต์ : คุณมีวัว 2 ตัว รัฐริบไปทั้งคู่แล้วขายนมวัวให้คุณนิดหน่อย

          ลัทธินาซี : คุณมีวัว 2 ตัว รัฐริบไปทั้งคู่แล้วยิงคุณทิ้ง

          รัฐราชการ : คุณมีวัว 2 ตัว รัฐริบไปทั้งคู่ ยิงตัวหนึ่งทิ้ง รีดนมอีกตัวหนึ่ง แล้วเทนมทิ้ง...

          ทุนนิยมแบบเดิม : คุณมีวัว 2 ตัว คุณขายตัวหนึ่งแล้วเอาเงินไปซื้อกระทิงพ่อพันธุ์ ฝูงวัวของคุณเพิ่มทวีขึ้นและเศรษฐกิจก็เติบโตคุณขายฝูงวัวทิ้งแล้วเลิกทำมาหากิน อาศัยเงินที่ขายวัวได้นั่งกินนอนกินสบายใจเฉิบ

          ลัทธิเหนือจริง : คุณมียีราฟ 2 ตัว รัฐบาลกำหนดให้คุณไปเรียนหัดเป่าหีบเพลงปาก (?)

          บรรษัทอเมริกัน : คุณมีวัว 2 ตัว คุณขายตัวหนึ่งแล้วบังคับเคี่ยวเข็ญอีกตัวให้มันผลิตนมเท่ากับวัว 4 ตัวต่อมาไม่นาน คุณก็จ้างที่ปรึกษาให้ช่วยวิเคราะห์ว่าทำไมเจ้าวัวตัวนั้นถึงได้หมดแรงตาย

          กิจการร่วมลงทุนแบบทักษิโณมิคส์ : คุณมีวัว 2 ตัว คุณขายวัว 3 ตัว ให้บริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ของคุณ โดยใช้ตราสารเครดิต (แอล/ซี) ซึ่งเปิดโดยน้องเขยของคุณที่ธนาคาร จากนั้นคุณก็ดำเนินการสลับสับเปลี่ยน (สวอป) หนี้กับหุ้นของบริษัทพร้อมทั้งทำคำเสนอขายหุ้นทั่วไปจนกระทั่งคุณได้วัวทั้ง 4 ตัวคืนมาแถมได้ยกเว้นภาษีสำหรับวัว 5 ตัวด้วย

          สิทธิเหนือนมของวัวทั้ง 6 ตัวถูกยักย้ายถ่ายโอนผ่านคนกลางไปให้บริษัทจดทะเบียนบนเกาะเคย์แมนซึ่งผู้ถือหุ้นใหญ่ในบริษัทของคุณแอบเป็นเจ้าของโดยลับๆ จากนั้นผู้ถือหุ้นใหญ่ก็ขายสิทธิเหนือนมของวัว 7 ตัวกลับมาให้บริษัทจดทะเบียนของคุณ

          รายงานกิจการประจำปีของบริษัทระบุว่าบริษัทมีวัว 8 ตัวบวกตราสารสิทธิเลือกซื้อได้อีก 1 ตัว คุณขายวัวไปตัวหนึ่ง จึงเหลืออยู่อีก 9 ตัว รายงานประจำปีของบริษัทที่เผยแพร่ออกมาไม่ได้แสดงบัญชีงบดุลของบริษัทไว้ ประชามหาชนพากันแห่ไปซื้อ (ขี้) วัว (bull***) ของคุณ

          โมเดลของบริษัทอาเธอร์ แอนเดอร์เซ่น ผู้ตรวจสอบบัญชีของบริษัทเอ็นรอน : คุณมีวัว 2 ตัวคุณบดมันเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อยเหมือนเอกสารหลักฐานบัญชี

          บรรษัทฝรั่งเศส : คุณมีวัว 2 ตัว คุณนัดหยุดงานก่อจลาจล ปิดถนน เพราะคุณจะเอาวัว 3 ตัว

          บรรษัทญี่ปุ่น : คุณมีวัว 2 ตัว คุณออกแบบมันใหม่ให้ขนาดเล็กลงเหลือ 1 ใน 10 ทว่าผลิตนมได้เป็น 20 เท่าของวัวปกติ จากนั้นคุณก็สร้างสรรค์ตัวการ์ตูนวัวเจ้าปัญญาชื่อ "คาวคิมอน" ขึ้นมาแล้วส่งขายตีตลาดทั่วโลก

          บรรษัทเยอรมัน : คุณมีวัว 2 ตัว คุณวิศว (พันธุ) กรรมกันใหม่จนมันอายุยืนถึง 100 ปี กินอาหารเดือนละครั้งและรีดนมตัวเองได้

          บรรษัทอิตาเลียน : คุณมีวัว 2 ตัวแต่ไม่รู้ว่ามันอยู่ไหน คุณตัดสินใจไปกินมื้อเที่ยงก่อน

          บรรษัทรัสเซีย : คุณมีวัว 2 ตัว คุณนับมันดูแล้วพบว่าคุณมีวัว 5 ตัว คุณนับมันใหม่แล้วพบว่าคุณมีวัว 42 ตัว คุณนับมันอีกรอบแล้วพบว่าคุณมีวัว 2 ตัว คุณเลิกนับวัวแล้วหันไปเปิดเหล้าวอดก้าดื่มอีกขวด

          บรรษัทสวิส : คุณมีวัว 5,000 ตัว ไม่มีตัวไหนเป็นของคุณเลย คุณเรียกเก็บค่าฝากวัวจากเจ้าของมัน

          บรรษัทจีน : คุณมีวัว 2 ตัวคุณมีคน 300 คนคอยรีดนมมัน คุณอ้างว่าในประเทศของคุณทุกคนมีงานทำและผลิตภาพของโคกระบือสูง แล้วคุณก็ไล่ขับนักข่าวที่รายงานสภาพความเป็นจริง

          บรรษัทอินเดีย : คุณมีวัว 2 ตัว คุณกราบไหว้บูชามัน

          บรรษัทอังกฤษ : คุณมีวัว 2 ตัว มันบ้าทั้งคู่

          บรรษัทอิรัก : ใครๆ ก็คิดว่าคุณมีวัวเยอะ คุณบอกพวกเขาว่าคุณไม่มีวัวเลย แต่ไม่มีใครเชื่อคุณ ดังนั้น พวกเขาก็ขนระเบิดมาถล่มจนคุณขี้แตกขี้แตนและบุกตะลุยประเทศของคุณ ถึงกระนั้นคุณก็ยังไม่มีวัวอยู่ดีแต่อย่างน้อยตอนนี้คุณก็เป็นส่วนหนึ่งของโลกประชาธิปไตยแล้ว

          บรรษัทสัญชาติเวลส์ : คุณมีวัว 2 ตัว เจ้าตัวทางซ้ายดูน่าพิสมัยมาก

          บรรษัทออสเตรเลีย : คุณมีวัว 2 ตัว กิจการดูจะไปได้สวย คุณก็เลยปิดร้าน ไปดื่มเบียร์ฉลองสักหน่อย

 
> > *SOCIALISM: *You have 2 cows, and you give one to your neighbor.
> >
> > *COMMUNISM:* You have 2 cows. The State takes both and gives you some milk.
> >
> > *FASCISM: *You have 2 cows. The State takes both and sells you some milk.
> >
> > *NAZISM:* You have 2 cows. The State takes both and shoots you.
> >
> > *BUREAUCRATISM:* You have 2 cows. The State takes both,
> > shoots one, milks the other, then throws the milk away...
> >
> > *TRADITIONAL CAPITALISM:* You have two cows. You sell one and
> > buy a bull. Your herd multiplies, and the economy grows. You sell
> > them and retire on the income.
> >
> > *SURREALISM: *You have two giraffes. The government requires
> > you to take harmonica lessons
> >
> > *AN AMERICAN CORPORATION: *You have two cows. You sell one,
> > and force the other to produce the milk of four cows. Later, you hire
>a consultant to analyze why the cow has dropped dead.
> >
> > *A FRENCH CORPORATION: *You have two cows. You go on strike,
> > organize a riot, and block the roads, because you want three cows.
> >
> > *A JAPANESE CORPORATION: *You have two cows. You redesign
> > them so they are one-tenth the size of an ordinary cow and produce
>twenty times the milk. You then create a clever cow cartoon image called
> > "cowkimon" and market it worldwide.
> >
> > *A GERMAN CORPORATION:* You have two cows. You re-engineer
> > them so they live for 100 years, eat once a month, and milk themselves.
> >
> > *AN ITALIAN CORPORATION:* You have two cows, but you don"t
> > know where they are. You decide to have lunch.
> >
> > *A RUSSIAN CORPORATION:* You have two cows. You count them
> > and learn you have five cows. You count them again and learn you have
> > 42 cows. You count them again and learn you have 2 cows. You stop
> > counting cows and open another bottle of vodka.
> >
> > *A SWISS CORPORATION:* You have 5000 cows. None of them
> > belong to you. You charge the owners for storing them.
> >
> > *A CHINESE CORPORATION:* You have two cows. You have 300
> > people milking them. You claim that you have full employment, and high
> > bovine productivity, and arrest the newsman who reported the real
> > situation.
> >
> > *AN INDIAN CORPORATION:* You have two cows. You worship them.
> >
> > *A BRITISH CORPORATION:* You have two cows. Both are mad.
> >
> > *IRAQI CORPORATION:* Everyone thinks you have lots of cows.
> > You tell them that you have none. No-one believes you, so they bomb
> > the **** out of you and invade your country. You still have no cows,
>but at least now you are part of a Democracy....
> >
> > *WELSH CORPORATION:* You have two cows. The one on the left
> > looks very attractive.
> >
> > *AUSTRALIAN CORPORATION:* You have two cows. Business seems
> > pretty good. You close the office and go for a few beers to celebrate